Làm thế nào để (theo nghĩa đen) làm sạch bộ não của bạn

Giấc ngủ khá bí ẩn. Ngay cả ngày nay, chúng ta không hoàn toàn chắc chắn về chức năng tiến hóa thực sự của giấc ngủ. Nhưng chắc chắn, nó phải quan trọng vì hầu hết các động vật có vú đều chết sau hơn một tuần bị thiếu ngủ hoàn toàn. Vì vậy, những gì đang thực sự xảy ra đằng sau hậu trường?

Ngoại trừ một vài giấc mơ kỳ lạ và thú vị ngắn ngủi trong giấc ngủ REM, trải nghiệm về giấc ngủ của chúng ta có vẻ khá nhàm chán. Mặc dù Drake và bạn bè có thể nghĩ rằng họ 'như một ánh sáng' khi họ ngủ, nhưng thực tế, ánh sáng vẫn còn rất nhiều. Bộ não ngủ của người Viking vẫn đang bắn , gửi tín hiệu điện hóa và sử dụng nhiều năng lượng, đặc biệt là trong giấc ngủ REM.

Trước đây, nghiên cứu về giấc ngủ phụ thuộc rất nhiều vào việc đo hoạt động điện trên bề mặt não bằng điện não đồ hoặc đo lưu lượng máu bằng fMRI . Những công cụ này rất phổ biến vì chúng không xâm lấn, nhưng chúng thiếu chi tiết sẽ đến từ việc nhìn vào một mẫu não sau khi chết.

Những tiến bộ trong các phương pháp mới hơn như kính hiển vi hai photon cho phép hình ảnh in-vivo có độ xuyên thấu cao trong một mặt phẳng tiêu cự chính xác. Nói cách khác, bạn có thể nhìn xuyên qua hộp sọ để quan sát các cấu trúc não cực nhỏ ở các đối tượng còn sống, đang ngủ trong thời gian thực. Làm thế nào gọn gàng?

Những phương pháp này đã cho phép các nhà nghiên cứu vềgiấc ngủ thực hiện một số khám phá thực sự ngoạn mục, nhưng trước khi bạn tỉnh dậy với một số phát hiện đầy rẫy này , chúng ta hãy dành thời gian để xem xét một số sinh lý thần kinh 101 có liên quan.

·         Tế bào thần kinh : các tế bào hệ thần kinh cổ điển truyền tín hiệu điện thông qua tiềm năng hành động và phát hành của dẫn truyền thần kinh

·         Glia : các tế bào thần kinh không phải tế bào thần kinh giữ cho tế bào thần kinh khỏe mạnh

·         CSF hoặc dịch não tủy: chất lỏng mà não của bạn lơ lửng trong

·         Động mạch : mạch máu mang máu về phía một cơ quan

·         Tĩnh mạch : mạch máu mang máu đi từ một cơ quan

GAN NHIỄM MỠ DO RƯỢU

Gan nhiễm mỡ là tình trạng gan có chất béo tích tụ và bị viêm. Có nhiều lý do gây ra bệnh, nhưng trong trường hợp bệnh không gây ra do uống rượu thì bệnh có tên là NASH (bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu). Bệnh thường phổ biến hơn ở những người thừa cân, nhưng nguyên nhân cụ thể thì chưa được xác định.

Gan nhiễm mỡ căn bản là không có hại, nhưng việc kéo dài các triệu chứng viêm của gan có thể dẫn đến xơ gan và làm giảm chức năng của gan. Gan nhiễm mỡ có 3 cấp độ: cấp độ 1, cấp độ 2 và cấp độ 3.

- Gan nhiễm mỡ độ 1: gan nhiễm mỡ độ 1 là tình trạng mỡ chiếm 5-10% tổng trọng lượng của gan. Gan nhiễm mỡ độ 1 là gia đoạn đầu của bệnh, vì vậy thường nhẹ và không gây nguy hiểm tới sức khỏe. Để điều trị gan nhiễm mỡ độ 1 bạn cần thay đổi chế độ ăn uống, tăng cường vận động và kết hợp với điều trị của bác sĩ.

- Gan nhiễm mỡ độ 2: gan nhiễm mỡ độ 2 là giai đoạn thứ 2 của bệnh với lượng mỡ chiếm 10-25% trọng lượng của gan. Lúc này các mỡ đã lan rộng ra như mô gan, cơ hoành và giảm các đường bờ của các tĩnh mạch trong gan. Đối với gan bị nhiễm mỡ độ 2, các triệu chứng vẫn chưa xuất hiện rõ, vì vậy người bệnh thường không biết họ bị mắc bệnh. Gan nhiễm mỡ độ 2 vẫn chưa gây nguy hiểm đến sức khỏe, nhưng nếu không được điều trị sớm có thể tiến triển thành gan nhiễm mỡ độ 3. Hiện nay, vẫn chưa có thuốc điều trị hoàn toàn gan nhiễm mỡ độ 2.

- Gan nhiễm mỡ độ 3: gan nhiễm mỡ độ 3 là giai đoạn cuối cùng và nguy hiểm nhất trong bệnh. Khi đã tiến triển đến giai đoạn này, bệnh rất khó điều trị và phục hồi, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Gan nhiễm mỡ độ 3 có thể dẫn đến các biến chứng về gan như xơ gan, ung thư gan. Các biến chứng này thường không thể chữa trị được.

Ngoài bệnh tiểu đường, béo phì, nhiễm độc thuốc..., bệnh gan nhiễm mỡ còn do rượu gây nên. Rượu làm tăng huy động mỡ từ các mô dự trữ và làm giảm sự oxy hóa axit béo ở ngoài gan, tạo nên các hạt mỡ (triglycerit) gây suy giảm chức năng gan.

Cơ chế nhiễm mỡ gan do rượu?

Lipid từ thức ăn khi xuống ruột sẽ được hấp thụ dưới dạng axit béo, glyxerol và monoglyxerin. Hầu hết các axit béo này được chuyến đến gan, sau đó được este hóa thành triglycerit. Ngoài thức ăn, axit béo cũng được tổng hợp ở gan từ axetat. Một số axit béo được este hóa, kết hợp với cholesterol tạo thành photpholipid, hoặc oxy hóa thành CO2 và axeton. Tryglicerit tiếp đó sẽ liên kết với lipoprotein do gan sản xuất để bài xuất ra khỏi gan. Vì vậy, nhiễm mỡ ở gan chủ yếu do 3 nguyên nhân: tăng tạo mở ở gan, giảm bài xuất mỡ ra khỏi gan và tăng huy động mỡ các mô trong cơ thể.

Rượu tác động đến tất các giai đoạn trên:

- Uống rượu làm tăng huy động mỡ từ các mô dự trữ, làm tăng cacbohydrate và axit glucorophotphat do gan bị giảm chức năng khi uống rượu, dẫn đến tăng este axit béo, và cuối cùng là tăng tạo tryglicerit.

- Rượu làm giảm oxy hóa axit béo ở ngoài gan. Sự suy giảm chức năng gan kết hợp với chế độ dinh dưỡng kém ở người uống rượu gây hạn chế quá trình tổng hợp lipoprotein và ức chế sự thải mỡ ở gan, hậu quả là tăng nhiễm mỡ ở gan. Tế bào gan có các hốc chứa đầy mỡ sẽ đẩy nhân tế bào lệch về một phía.

- Rượu có thể gây nhiễm mỡ gan cấp tính hoặc mạn tính. Trong nhiễm mỡ gan cấp tính, bệnh nhân có thể bị đau bụng cấp vùng gan do căng giãn bào gan. Khi xét nghiệm thấy tăng men transaminase, bilirubin máu, photphatase kiềm… Một số bệnh nhân có biểu hiện rối loạn tâm thần.

Nhiễm mỡ gan mạn tính thường phụ thuộc vào mức độ, thời gian uống rượu và các bệnh lý kèm theo. Khi nhiễm mỡ gan mạn tính, bệnh nhân có thể chán ăn, chướng bụng, đau tức vùng gan, run tay, loạn thần, xét nghiệm thấy suy giảm chức năng gan. Siêu âm thấy nhu mô gan tăng âm đều. Tiến triển có thể dẫn đến viêm gan mãn tính, xơ gan…

Bệnh gan do rượu (ALD) có 3 giai đoạn tổn thương gan: gan nhiễm mỡ (nhiễm mỡ), viêm gan do rượu (viêm và hoại tử) và xơ gan do rượu. Tất cả được gây ra bởi uống rượu nặng mãn tính.

Mẫu số chung nguyên nhân phổ biến trong ALD là tình trạng nghiện rượu nặng, mãn tính. Một mức ngưỡng cho việc uống rượu là khoảng 40 - 80 g/ngày ở nam giới và 20 - 40g/ngày ở phụ nữ trong 10 đến 12 năm để gây viêm gan do rượu hoặc xơ gan, mặc dù không xác định lượng tiêu thụ rượu bao nhiêu để tiên lượng đáng tin cậy sự phát triển của ALD. Tuy nhiên, ở những bệnh nhân mắc các bệnh gan cùng tồn tại khác liên quan đến viêm gan C hoặc béo phì, tổn thương gan liên quan đến rượu có thể xảy ra với mức tiêu thụ rượu thấp hơn nhiều. Nguy cơ mắc ALD cao gấp 2 đến 3 lần ở bệnh nhân béo phì so với bệnh nhân có BMI bình thường. Sự tiến triển của xơ hóa ở bệnh nhân mắc ALD nhanh hơn ở những người hút thuốc. Những hành vi có thể sửa đổi này cung cấp cơ hội phong phú để thay đổi đáng kể tác động bất lợi của ALD.

Điều trị

Mục tiêu chính của điều trị ở tất cả các bệnh nhân là giảm tổn thương gan do sử dụng rượu quá mức và ngăn ngừa tiến triển của bệnh gan. Các mục tiêu điều trị khác là giảm các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng liên quan đến ALD. Điều quan trọng là các bác sĩ lâm sàng xem xét việc quản lý ALD liên tục trong thời gian dài bên cạnh việc điều trị các đợt triệu chứng cấp tính của viêm gan do rượu.

Tầm quan trọng của việc kiêng rượu cần phải được nhấn mạnh liên tục trong việc quản lý ALD. Việc kiêng hoặc thậm chí giảm lượng rượu tiêu thụ sẽ cải thiện khả năng sống sót trong ALD, ngay cả khi có xơ gan khi mất bù. Kiêng rượu làm giảm nhiễm mỡ, xơ hóa và có thể giảm nguy cơ ung thư biểu mô tế bào gan. Kiêng rượu cũng đã được chứng minh là có lợi cho sự sống sót chung trong viêm gan do rượu cấp tính.

Vì béo phì đã được chứng minh là gây ra nhiễm mỡ, viêm gan nhiễm mỡ và xơ gan, việc giảm cân rất quan trọng ở những bệnh nhân béo phì để làm chậm tiến triển của ALD

Ngừng hút thuốc có lợi trong việc làm giảm sự tiến triển của ALD. Ngừng hút thuốc cũng hữu ích trong việc bắt đầu cai nghiện rượu và duy trì. Ngừng có thể được tạo điều kiện bởi những nỗ lực khiêm tốn như một khuyến nghị đơn giản của bác sĩ trong quá trình tư vấn thường xuyên với bệnh nhân.

Chế độ dinh dưỡng

Gan nhiễm mỡ không nên ăn gì?

- Mỡ động vật: Gan nhiễm mỡ cần hạn chế mỡ động vật, để tránh làm gánh nặng cho gan. Thay vì dùng mỡ động vật, bạn có thể dùng dầu thực vật, dầu đậu nành, dầu olive,…

- Cholesterol: Cholesterol cao có thể dẫn đến rất nhiều bệnh, trong đó có gan nhiễm mỡ. Những thực phẩm có nhiều cholesterol như nội tạng động vật, da động vật, lòng đỏ trứng, v.v.

- Thịt:  đặc biệt là thịt đỏ có chứa nhiều protein sẽ được chuyển hóa ở gan, vì vậy gan phải làm việc nhiều hơn. Thay vì ăn thịt, bạn hãy ăn nhiều cá sẽ tốt cho sức khỏe hơn.

- Gia vị cay nóng: một số loại gia vị ảnh hưởng xấu đến gan như tiêu, ớt, tỏi, gừng, củ riềng, v.v. Vì vậy bạn nên hạn chế ăn những loại gia vị này khi bị bệnh.

Gan nhiễm mỡ nên ăn gì

- Rau củ quả: một số loại rau củ quả rất tốt cho tình trạng gan nhiễm mỡ vì có tác dụng làm giảm cholesterol. Chẳng hạn như ngô, nấm hương, rau cần, cải xanh, cải cúc, v.v.

- Dầu thực vật: Các loại dầu thực vật có chứa các axit béo không no, có tác dụng làm giảm cholesterol.

- Cá: cá tươi có khả năng hạn chế cholesterol cũng như củng cố chức năng gan.

- Hoa atiso: atiso có chứa rất nhiều dinh dưỡng và tốt cho gan.

Nguồn: BMJ Best Practice và Hellobacsi.com

Chronic Kidney Disease of Unknown Cause in Agricultural Communities | NEJM

Chronic Kidney Disease of Unknown Cause in Agricultural Communities | NEJM

In recent years, numerous cases of chronic kidney disease have emerged among agricultural workers, as well as among others performing manual labor, in various regions of the world. The disease does not appear to be due to the classic causes of kidney disease (e.g., diabetes, hypertension, and glomerular disease). In this review, we describe the clinical presentation and epidemiology of chronic kidney disease that is endemic in this workforce in these areas, as well as possible causes. The disease is strongly associated with working and living in a hot environment, but whether the cause is a toxin, an infectious agent, a heat-associated injury, or a combination of factors is not yet known. We also discuss some of the assumptions and limitations in our understanding of chronic kidney disease in agricultural communities.